Zagrożenie wybuchem wiąże się ze stosowaniem, przetwarzaniem lub uwalnianiem substancji i materiałów przez różne urządzenia, części i podzespoły oraz systemy ochrony. Związane jest również z materiałami wykorzystanymi do ich budowy. Są to substancje i materiały, które mogą w powietrzu ulec procesom spalania. Chodzi o takie procesy, które mogą wiązać się ze wzrostem ciśnienia i uwolnieniem materiałów niebezpiecznych. Często towarzyszy im wytwarzanie dużej ilości ciepła.

Wybuchy uznawane są za samo podtrzymujące się rozprzestrzenianie w atmosferze wybuchowej strefy płomienia. Materiały, które są zdolne do utworzenia atmosfery wybuchowej, klasyfikowane są jako substancje palne. Są to takie materiały, które w kontakcie z powietrzem są zdolne do rozprzestrzeniania wybuchu. Potencjalne zagrożenie w takiej strefie następuje w momencie pojawienia się źródła zapłonu.

Długość i częstotliwość występowania atmosfery wybuchowej wyznacza, do jakiej strefy zagrożenia wybuchem miejsce niebezpieczne jest zaliczane. Służy to wyznaczenia zakresu środków, które są niezbędne do uniknięcia pojawienia się źródeł zapłonu.

Zagrożenie wybuchem – Rozporządzenie

Ocena zagrożenia wybuchem i klasyfikacja stref nim zagrożonych jest wykonywana zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z czerwca 2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Zgodnie z nim, ocena zagrożenia wybuchem jest dokonywana w obiektach i na przyległych terenach, gdzie do prowadzenia procesów technologicznych stosuje się materiały, które mogą wytworzyć mieszaniny wybuchowe. Dotyczy to również miejsc, w których tego typu materiały są magazynowane.

Ocena zagrożenia wybuchem jest wykonywana przez projektanta, inwestora bądź użytkownika decydującego o procesie technologicznym.

Specjaliści wskazują pomieszczenia, które są wybuchem zagrożone. W pomieszczeniach oraz terenach zewnętrznych, wyznaczane zostają odpowiednie strefy zagrożenia wybuchem. Powinny zostać wskazane czynniki mogące zainicjować zapłon. Opracowana zostaje klasyfikacyjna dokumentacja graficzna.

Klasyfikacyjna dokumentacja graficzna oceny zagrożenia wybuchem powinna zawierać plany sytuacyjne pokazujące rodzaj i zasięg stref zagrożenia wybuchem. Jak również identyfikację i lokalizację źródeł emisji, zgodnie z zasadami zawartymi w Polskich Normach.

Klasyfikację stref zagrożenia wybuchem określa Polska Norma dotycząca zapobiegania wybuchowi i ochronie przed wybuchem. Jeżeli w pomieszczeniu może występować mieszanina wybuchowa o objętości co najmniej 0,01 m3 w zwartej przestrzeni, należy w nim wyznaczyć strefę zagrożenia wybuchem.

Jako pomieszczenie zagrożone wybuchem określa się takie, w którym może wytworzyć się mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielającej się palnych gazów, par, mgieł lub pyłów. Mowa tu o takiej ich ilości, której wybuch mógłby spowodować przyrost ciśnienia w tym pomieszczeniu przekraczający 5kPa. Załącznik do Rozporządzenia określa wytyczne w temacie określania przyrostu ciśnienia w pomieszczeniu, który mógłby zostać spowodowany przez wybuch.